Namazgah
Tabyası
Tabya; Çanakkale boğazının en dar yerinde, Anadolu yakasında yer alan Çanakkale il merkezinin tam karışışında Avrupa yakasında bulunan Malaz tepenin eteklerinde kurulmuş olan Kilitbahir köyünün boğaz suları ile birleştiği alanda Fatih Sulta Mehmet tarafından inşa ettirilen Kilitbahir kalesinin güneydoğusunda yer almaktadır. Tabyanın planı tek başına incelendiğinde Kale ile fiziksel anlamda bir bütünlük yokmuş izlenimi yaratmakta olup fonksiyonel olarak incelendiğinde ise kalenin devamı olarak yorumlanmasının tarihsel süreçteki gelişmeler ışığında daha doğru olacağı değerlendirilmektedir. Özellikle, gelişen silah teknolojisi nedeniyle kalede yer alan topların yetersiz kalması ve bu zafiyet sebebi ile boğazda kendilerine serbest harekat alanı yaratabilecek gemileri kontrol edebilecek bir savunma sistemine duyulan ihtiyaç üzerine uygun açı ve yükseklikte tasarlanmıştır. Kaleye komşu olan tabya, kuzey-güney ve doğu-batı yönlerinde boğaza uzananmış olup güneybatı-kuzeydoğu istikametini takip eden ve köy yönünden tabyaya girişi sağlayan iki portele sahip duvar ile kara alanı sınırlanmış üçgen bir forma sahiptir. Bu forma dikkatlice bakıldığında boğaza uzanan top platformları ve bonetlerin (Bonet terimi, Fransızca bonette sözcüğünden Türkçe’ye geçmiştir. askeri literatürde ’siper üstü çıkıntısı’ anlamını içeren sözcük Türk tabya mimarisinin genel plan şeması mekan isimlendirmelerinde Çanakkale de kullanılmış olup diğer bölgelerde kullanımına pek rastlanmamaktadır) oluşturduğu üçgen planın dış konturunu tek başına algıladığımızda İslam Sanatının dini yapı formlarından biri olan “NAMAZGAH” (açık mescit ) formunu görürüz.
Tabyada 26 adet bonet yer almakta olup bunlardan 22 adedi üst kotta, bir adedi Sarı Kule doğusunda sahil kotunda, üç adedi de tabyanın ortasında kalan alt kotta inşa edilmiştir.
NERESİ
Kilitbahir Namazgah Tabyası
NEREDE
Çanakkale
NE ZAMAN
Mart, 2006